ارده – طحینه - Sesame Tahini

ارده از دیرباز مورد استفاده جهانیان بوده است و طبق بررسی های انجام شده می توان گفت که در قرن سیزده اشاراتی به این محصول آسیاب شده کنجد شده است. ارده به خودی خود یک غذای کامل حساب می شود اما می توان آن را مکمل غذاهای دیگر نیز دانست. ارده از آسیاب کنجد به دست می آید که در دو نوع می توان آن را تهیه کرد. کنجد خام = ارده سفید و کنجد برشته = ارده تیره. مهمترین وعده غذایی طبق نظر بیشتر کارشناسان صبحانه می باشد که ارده در صبحانه باعث می شود تا شما در طول روز احساس سیری کنید. ارده دارای انواع ویتامین ها و سرشار از کلسیم می باشد. ارده تنوری دزفول به روش سنتی تهیه می شود و بسیار خوش طعم و خوش عطر می باشد.


تاریخچه ارده

ارجاعات به ارده را می توان در قرن سیزدهم یافت که در آنجا به عنوان خمیر کنجد اشاره شده است. ارده در غذاهای لبنانی، عراقی، مغربی، چینی، ژاپنی، سوری، ایرانی، ترکی و ...یافت می شود. ارده در در بعضی نقاط به عنوان منبع روغن استفاده می شده است. در بعضی منابع ایران را خواستگاه ارده نامیده اند که از آنجا به دیگر نقاط جهان راه پیدا کرده است. در برخی منابع دیگر خواستگاه ارده را هند ذکر کرده اند و آن هم به دلیل کشت کنجد در هزاران سال قبل در هند می باشد. ارده در ادیان های مختلف جایگاه خاصی دارد به طوری که مسلمانان در ماه مبارک رمضان به دلیل داشتن انرژی بالا از آن استفاده می کنند. در کشورهای مسلمان، ارده به طور سنتی در ماه رمضان سرو می شود که مسلمانان از صبح تا غروب روزه می گیرند. اعتقاد من بر این است که این ماده غذایی مغذی می تواند انرژی پایدار را در طول روز فراهم کند. 

جایگاه ارده در جهان

محبوبیت ارده در سراسر جهان در سال های اخیر رو به افزایش است. ارده در خاورمیانه بسیار محبوب است و جالب است که بدانید در خارج از خاورمیانه نیز محبوبیت پیدا کرده است، تا حدی به لطف افزایش رژیم های گیاهی ( فریاد بزنید برای هموطنان گیاهخوار من).! در حال حاضر معمولاً ارده به عنوان جایگزینی برای محصولات لبنی – گوشت و ... استفاده می شود. در ایران من نیز ارده بسیار محبوب است و می توانید آن را در بسته بندی های مختلف در فروشگاه ها و همچنین فروشگاه آنلاین ملاقات فود مشاهده کنید . بنابراین بیایید آن را در مقاله بعدی خود بررسی کنیم. امیدوارم خیلی گرسنه نباشید…



گذری بر غذاها با ارده

ارده در انواع غذاها استفاده می شود. در ایران نیز ارده بسیار محبوب است و معمولا آن را با مخلوط ماده شیرین مثل شیره خرما، شیره انجیر، شیره توت میل می کنند. جالب است که در شهر من دزفول به دلیل کاشت کنجد و تهیه ارده بسیار خوش طعم و خوشمزه، این محصول بر روی میز و در کنار خرما مخصوصا در فصل زمستان بصورت روزانه میل می شود. سس های بر پایه ارده در رستوران های خاورمیانه به عنوان غذای جانبی یا چاشنی نیز رایج هستند که معمولاً شامل آب لیمو، نمک و سیر هستند و با آب رقیق می شوند. سس ارده همچنین یک چاشنی محبوب برای گوشت و سبزیجات در غذاهای خاورمیانه است. علاوه بر این، یک ماده اصلی در سوپ است. ارده می تواند جایگزین کره بادام زمینی روی نان شود، اگرچه طعم و بافت آن کاملاً متفاوت است. در ترکیه، ارده را با پکمز مخلوط می‌کنند تا غذایی به نام ارده پکمز تشکیل شود. به دلیل پرکالری بودن آن، به عنوان غذای صبحانه یا بعد از غذا به عنوان دسر برای خوردن تکه های نان به خصوص در فصل زمستان سرو می شود. در عراق و برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس، ارده را با شیره خرما مخلوط می کنند تا دسر شیرینی درست شود که معمولاً با نان مصرف می شود. در سوریه، ارده یک ماده غذایی اصلی است که در انواع غذاهای محبوب استفاده می شود مخصوصا از آن در حمص یا هوموس استفاده می‌شود و به‌عنوان چاشنی همراه با فلافل و سایر غذاهای پرطرفدار نیز سرو می‌شود و گاهی در دسرها با شیرین شدن با شیره خرما استفاده می‌شود. در مصر، ارده به طور خودکار تقریباً به همه ساندویچ‌ها اضافه می‌شود، مگر اینکه کسی بخواهد که نباشد. ارده نیز ماده اصلی حلوای مدیترانه ای است. ارده در غذاهای اروپایی نیز در حال رواج می باشد و می‌توان آن را به عنوان یک ماده در برخی از ساندویچ‌های از قبل بسته‌بندی شده یافت. 


آش ارده

آش ارده یک غذای بسیار محبوب در هنگام بارندگی می باشد که در شهر من ( دزفول) از محبوبیت بالای برخوردار است. طرز تهیه آش ارده به این صورت است که ابتدا برنج را با ماش درست می کنند و بعد از آنکه پخته شد آن را در داخل یک سینی قرار می دهند و بر روی آن ارده فراوان می ریزند و با کفگیر بهم می زنند تا ارده کاملا با برنج ماش میکس شود بعد از آن آش ارده را به صورت خالی و یا با شیره خرما میل می کنند و این ترکیب غذایی بسیار انرژی بالای به بدن در فصل سرما و بارندگی میدهد این شعر دزفولی خالی از لطف نیست که میگه: 

آش ارده گربه به دورش گرده


طبع ارده

طبع ارده کنجد گرم است و برای افرادی که دارای طبع سرد و خشک هستند بسیار مناسب می باشد. اگر طبع شما گرم است از آن در کنار یک مصلح استفاده کنید.


فواید ارده کنجد

خواص ارده کنجد بسیار فراوان است و همین موضوع باعث شده که از آن در انواع غذاها استفاده شود. ارده حاوی مواد مغذی زیاد و روغن می باشد. ترکیب ارده محلی دزفول با انواع شیره ها یه صبحانه و میان وعده پر انرژی که حسابی بدنتو میسازه پس بیاید از این شگفت انگیز بیشتر بدونیم

  • سرشار از کلسیم
  • کاهش دهنده کلسترول بد
  • تقویت استخوانها
  • جلوگیری از کم خونی
  • افزایش انرژی بدن
  • درمان اختلالات کبد و کلیه
  • دارای منیزیم، فسفر و منگنز

همچنین ارده دارای آنتی­ اکسیدانی به نام لیگنان است که از آسیب وارده از طریق رادیکال­های آزاد جلوگیری می­کند. همین این امر باعث پیشگیری از ابتلا به انواع سرطان، بیماری­های مزمن مانند دیابت و بیماری­های قلبی می­ شود. این مواد از ابتلا به بیماری­های مغزی مانند آلزایمر و انسداد خون در مغز جلوگیری می­ کنند.


انواع ارده

ارده تیره: ارده تیره به این صورت تهیه می شود که بعد از پوست کندن کنجد آن را برشته می کنند و این کنجد برشته شده را آسیاب می کنند و ارده کنجد به دست می آید که رنگی تیره دارد. ارده دزفول به دلیل برشته شدن بسیار خوش طعم و خوش عطر است که حال و هوای رؤیای به شما می دهد.

ارده سفید: ارده سفید از آسیاب کردن کنجد خام تهیه می شود. که خوردن آن خالی از لطف نیست و مقدار گس بودن آن در دهان نسبت به ارده تیره بیشتر حس می شود.